GRAFİK TASARIM NEDİR ?

Design sözcüğü Latince kökenli 'designare'den türemiştir; anlamı 'bir şeye işaret etmektir'. Etimolojik anlamda, uzakta olan bir şey işaret edilebilir; piktoral anlamda 'de-sign' birden fazla şeyin olduğu ortamda, yalnızca tek bir şeyi işaret edebilir. Ruhani anlamda ise 'aklın gözü' betimlemesiyle; sözcüğün yoğun bir arınmadan geçtiği hissedilir. Tasarlamak sözcüğü ile de; işaretlemek, iz bırakmak, not etmek, altını çizmek, damga vurmak, özgün olmak, biricik ve tek olmak, belirginleştirmek, ayrıştırmak eylemleri vurgulanır.

Grafik Tasarım en kısa tanımıyla, resmin stilize edilmiş halidir. Ayrıca Grafik tasarım, görsel bir iletişim sanatıdır . Grafik tasarım bir mesajı iletmek için metnin ve görsellerin algilanabilir ve gorulebilir bir düzlemde organize edilmesidir. Baskı, ekran, hareketli film, animasyon, iç mimari, paketleme gibi birçok ortamda uygulanabilir. Temel ilkeleri hizalama, denge, karşıtlık, vurgulama, hareket, görüntü, oran, yakınlık, tekrarlama, ritm, ve birliktir.

Grafik tasarımın tarihi İÖ 14,000'lerde yapılmış mağara resimlerine ve İÖ 4.yy'da yazının başlamasına dayandırılabilir. Sonraları daha çok el yazması dini içerikli kitaplar ilk yayınlar olacaktır. Johann Gutenberg'in Avrupa'da 1450'lerde hareketli matbaa'yı icadı ıle kitaplar yaygınlaşmaya başlamıştır. O dönemlerde entellektüel düşünce din etrafında olduğundan ilk basılıp dağıtılmaya başlanan kitaplar dinsel kitaplardır. Basılı yayınlar için harf ve metin dizimi erken dönem grafik tasarım pratikleridir.

Türkiye'de İbrahim Müteferrika ilk defa 14 Aralık 1727'de Müteferrika Matbaasını kurmuştur. Burada basılan kitaplar dünya kitap tarihine ve Osmanlı kültürü tarihine dair önemli bilgiler vermektedir. Bu matbaada 1729-1742 tarihleri arasında 16 kitap basılmıştır. 1729'da "Vankulu Lugati" Arapça harflerle ilk basılan kitaptır. Katip Çelebi'nin 1732'de basılan "Cihannuma"sı içinde harita ve çizimler vardır. J. B Holderman'ın "Grammaire Turque" kitabı 1730'da Osmanlı'da Latin alfabesini kullanan ilk baskı olmuştur. 1732 yılında basılan "Tarih-i Hind-i garbi" (Amerika'nin keşfi), Amerika hakkında Müslüman bir yazar tarafından yazılan ilk kitaptır, 13 tahta baskı içerir.

Grafik tasarım terimi 20. yüzyılın ilk yarısında kalıplara oyularak yazılan ve çizilen ve daha sonra da çoğaltılmak üzere basılan görsel malzemeler için kullanılmıştır. Teknoloji geliştikçe, sadece basılı malzemeler değil; film aracılığıyla perdeye yansıtılan, video ile ekrana gönderilen ve bilgisayarlar yardımıyla üretilen görsel malzemeler de grafik tasarım kapsamı içine girmiş ve bu terimin anlamı oldukça genişlemiştir. Bir grafik tasarım problemi daima iletişim ile ilgilidir.Tasarımcı; uygulama yöntemlerinin yanısıra görsel algılamanın doğasını, görsel yanılsamanın rolünüb ve sözel ile görsel iletişim arasındaki ilişkileri de bilmek ve gözönüne almak zorundadır.*Tasarımcı için tek bir çözüm yoktur; birçok çözüm vardır.Başka bir deyimle, bir grafik tasarım problemi içinde tek bir doğru çözüm yoktur. Tasarımcı belirli bir mesajı belirli bir kitleye aktarırken; yine belirli parasal, fiziksel ve psikolojik bir sınırlama karşı karşıya kalır.Örneğin;bir afiş, parasal nedenlerden dolayı iki renklle sınırlandırılmış olabilir.Postayla gönderiliceği için ya da basılacağı makineden dolayı boyutlarında fiziksel bir sınırlama getirir.Afişin herhangi bir ortam içinde algılanabilmesi için öngörülen uzaklık, ya da mesajın iletileceği kitlenin yaş, öğrenim durumu, cinsiyet vb. özellikleri ise afişin tasarımına piskolojik bir sınırlama getirir.Bütün bu sınırlamalara rağmen tasarımcı, hedef kitleye sözkonusu mesajı doğru ve etkili bir biçimde aktarmak zorundadır.

Grafik tasarımcı öncelikle güvenilir, yenilikçi ve kişisel bir yaklaşım biçimi bulmaya çalışır. Bununla birlikte, tasarım temelde bir hizmettir, ve aynı zamanda müşterinin, ürünün ve pazarın özelliklerine ve koşullarına uygun mesajların etkili bir biçimde iletilme sorumluluğudur. Çok daha basite indirgeyecek olursak; hesabı ödeyecek olan müşteridir. Ama bu, doğallıkla müşterinin her zaman haklı olacağı anlamına gelmez.İyi bir tasarım, çoğunlukla duyguların ve düşüncelerin paylaşıldığı ortak bir çalışma sonucunda ortaya çıkar.Müşteri ürünün kime seslendiğini,geçmişte nasıl sunulduğu ortam içinde çekici, ulaşılabilir ve işlevsel kılan özellikleri bulmak ve yaratıcı bir yaklaşım getirmekle yükümlüdür. Bir çok kez kurum kimliği ile başlanılan tasarım yolculuğu logotype oluşturularak devam eder sonra bu simge her yerde kullanılır ve akıllarda yer etmesi sağlanır. Daha sonra bu logo kullanılarak kartvizit, antedli kağıt, zarf gibi kurum kimliğinin diğer parçaları tamamlanır. Afişler, el ilanları, dergi reklamları TV reklamları derken ürünün tanıtımı sağlanır. Dolayısıyle amblem logo tüm tanıtımların, reklamların olmazsa olmazıdır.

  Amblemin üstlendiği görev, görüldüğü andan itibaren neye hizmet ettiğini anında hissettirebilmesidir ya da amacı bu hedefe ulaşmayı sağlamaktır. Bunun için amblem konusuyla da ilgili olmak üzere sade, dikkat çekici ilgili olduğu ürünü temsil eden, küçüldüğünde etkisini kaybetmeyen bir şekle büründürülmelidir. Ünlü reklamcı William Bernbach, tasarımcıların salt tekniğine ya da güzelliğe kapılma eğilimi ile sürekli olarak savaşmaları gerektiğini belirtmektedir: “ Reklamın amacı, insanları ürünü satın almaya ikna etmek olmalıdır.İkna edici unsurlar ise düşünce ve sözlerdedir.’’